Հայաստանը ՝կարող է ավելացնել ցորենով ինքնապահովումը և այն գրեթե 50 տոկոսի հասցնել վարելահողերի տարածքի և աշնանացան ցորենի ցանքատարածությունների ավելացման հաշվին։ Այս մասին գրում է Sputnik Արմենիան։

Պարբերականի գրավոր հարցմանն ի պատասխան հայտնում են ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունից, 2021 թվականի տվյալներով` մեր երկիրն իրեն ցորենով է ապահովում ընդամենը մեկ քառորդով (26,4%)։ Մինչդեռ 2000-ականներին այդ ցուցանիշը հասնում էր 45%-ի։

Ավելի վաղ ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հայտարարել է, որ կառավարությունը շարունակում է քննարկել հողային բարեփոխումները, որոնց նպատակն է վերսկսել լքված հողերի մշակումը (Հայաստանում վարելահողերի մոտ 50 տոկոսը չի օգտագործվում): Արդյունքում մինչև 2023 թ.-ի մարտի վերջ կառավարությունը կգույքագրի բոլոր դատարկ հողատարածքները՝ ագրոբիզնեսում ներդրողներ ներգրավելու համար։

Էկոնոմիկայի նախարարության ներկայացրած տվյալների համաձայն՝ Հայաստանում աշնանացան ցորենի ցանքատարածությունը 2019 թ․-ին կազմել է 59 906 հեկտար, իսկ 2021 թ․-ին այդ ցուցանիշը կրճատվել է 796 հեկտարով՝ կազմելով 59 110 հա: Դա հանգեցրել է նաև համախառն բերքի նվազմանը՝ 2019 թ․-ի 112 621 տոննայից 2021 թվականին հասնելով 97 160 տոննայի:

Նախարարությունից նշել են, որ հանրապետությունում ցանքատարածությունը կարող է աճել շուրջ 22 հազար հեկտարով և հասնել մինչև 81 հազար հեկտարի: Դրա հաշվին համախառն բերքը կարող է կազմել տարեկան 162 հազար տոննա։ Հաշվի առնելով ցորենի միջին տարեկան պահանջարկը (385 հազար տոննա)` հացահատիկի ինքնապահովումը Հայաստանում կարող է հասնել 45%-ի։

Գերատեսչությունից տեղեկացնում են, որ ՀՀ կառավարությունը գյուղատնտեսության ոլորտի զարգացումը խթանելու համար պետական օժանդակ ծրագրեր է իրականացնում։ Քննարկվում է նաև հացահատիկի աճեցման խթանման ծրագրերի իրականացման հնարավորությունը։

Ինչ վերաբերում է ցանքատարածություններին և հացահատիկային մշակաբույսերի համախառն բերքին (ցորեն, գարի, եգիպտացորեն), ապա վերջին երեք տարվա ընթացքում ցուցանիշները մի շարք փոփոխությունների են ենթարկվել։

Այսպես` ՀՀ-ում 2021 թվականին գրեթե կրկնակի պակաս (37 510 տոննա) գարու բերք են հավաքել, քան 2019 թվականին (68 333 տոննա)։ Այդ ցուցանիշը եռակի պակաս է 2020 թվականի ցուցանիշից (89 986 տոննա)։

Ընդ որում` ցանքատարածությունն էականորեն չի փոխվել։ 2019 թ․-ին այն կազմել է 50 948 հա, 2020թ․-ին՝ 50 294 հա, 2021թ․-ին՝ 50 632 հա։

Իսկ աճեցվող եգիպտացորենի ծավալները 2021 թ․-ին (6292 տոննա) 2019 թ․-ի համեմատ (4758 տոննա) ավելացել են 1534 տոննայով։ 2020 թ․-ին երկրում հավաքվել է 6467 տոննա եգիպտացորեն։

Եգիպտացորենի ցանքատարածությունը մի փոքր մեծացել է։ 2019 թ․-ին այն կազմել է 1145 հա, 2020թ․-ին՝ 1242 հա, 2021թ․-ին՝ 1212 հա։

Նախարարությունից նշում են, որ իշխանությունները ցանքատարածությունների ավելացման խնդիր են դրել։

Գերատեսչությունից պարզաբանում են, որ Ռուսաստանից ԵԱՏՄ անդամ երկրներ հացահատիկային մշակաբույսերի արտահանման սահմանափակման հարցը քննարկվել է միության հարթակում և լուծվել է հօգուտ մեր երկրի: Հայաստանի համար այդ սահմանափակումը վերացել է, և հայկական շուկայի վրա այն չի անդրադարձել։

Տարեսկզբից մինչև հուլիսի 25-ը Ռուսաստանից Հայաստան է ներմուծվել շուրջ 160 հազար տոննա ցորեն, 26,4 հազար տոննա գարի և 52 հազար տոննա եգիպտացորեն: 2022 թվականին նախատեսվում է երկիր ներմուծել 295 հազար տոննա ցորեն, 33 հազար տոննա գարի և 68 հազար տոննա եգիպտացորեն:

Հացահատիկի միջին տարեկան պահանջարկը կազմում է 527 հազար տոննա, որից ցորեն՝ 385 հազար տոննա, գարի՝ 70 հազար տոննա, եգիպտացորեն՝ 72 հազար տոննա։

2021 թվականին Հայաստանը ՌԴ-ից ներմուծել է մոտ 359,7 հազար տոննա կամ հացահատիկի ընդհանուր ներմուծման 97,8%-ը (ընդհանուր առմամբ ներկրվել է 367,9 հազար տոննա)։ Այստեղ ցորենի բաժինը կազմում է 269,8 հազար տոննա, գարու բաժինը՝ 34,4 հազար տոննա, եգիպտացորենի բաժինը՝ 47,2 հազար տոննա ։

2020 թ․-ին Հայաստանը ՌԴ-ից ներմուծել է շուրջ 409 հազար տոննա հացահատիկ, որում ցորենի բաժինը կազմում է 305,9 հազար տոննա, գարու բաժինը՝ 23,7 հազար տոննա, եգիպտացորենինը՝ 34,4 հազար տոննա։ Ամենաքիչ հացահատիկը ՌԴ-ից ներկրվել է 2019 թվականին, երբ ցուցանիշը կազմել է 290,3 հազար տոննա. ցորենի բաժինը՝ 221,7 հազար տոննա, գարու բաժինը՝ 21,4 հազար տոննա, եգիպտացորենինը՝ 47,2 հազ. տոննա։