Հույները պատասխանեցին Էրդողանին. Սալոնիկում Աթաթուրքի տունը պետք է վերածվի հույների ցեղասպանության թանգարանի
Չնայած թուրքերը Մուսթաֆա Քեմալ Աթաթուրքին համարում են ժամանակակից Թուրքիայի հանրապետության հիմնադիրը, հույները, հայերն ու ասորիները նրան հիշում են որպես Օսմանյան կայսրությունում քրիստոնյա փոքրամասնությունների դեմ իրականացված ցեղասպանության գլխավոր մեղավորներից մեկը, ինչը հանգեցրել է մոտ 3,5 միլիոն մարդու համակարգված բնաջնջման, գրում Է Greek City Times-ը:
«Մոտ մեկ միլիոն հույներ են կոտորվել Աթաթուրքի եւ նրա նախորդների քաղաքականության արդյունքում, ավելի քան 1,2 միլիոն հույներ բռնի տեղահանվել են Թուրքիայից 1923-1924 թվականներին Լոզանի պայմանագրի արդյունքում, որը Փոքր Ասիայում, Պոնտոսում եւ Արեւելյան Թրակիայում հազարամյա հունական ժառանգության ոչնչացում էր:
Աթաթուրքը (թուրքերի հայրը) Ալբանական հրեա էր, որը ծնվել է Սալոնիկում 1881 թվականին։ Նրա հայրը մահացել է, երբ նա եղել է երիտասարդ, իսկ նրա մայրը աշխատում էր հասարակաց տանը: Նա հայտնի դարձավ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ և դրան հաջորդած թուրք-հունական պատերազմի ընթացքում։
Հունա-թուրքական պատերազմի թեժ պահին օտարերկրյա դիվանագետների, քրիստոնյա միսիոներների անվերջ հաշվետվությունները, վերապրածների, լրագրողների եւ շատ այլ անձանց վկայությունները պատմում էին Աթաթուրքի հետեւորդների կողմից իրականացված զանգվածային սպանությունների մասին, որոնք հայտնի են որպես քեմալականներ, քրիստոնյա փոքրամասնության դեմ ՝ «Թուրքիան թուրքերի համար» ստեղծելու խելահեղ ձգտումով:
Չնայած շուրջ մեկ միլիոն հույների սպանության եւ հազարամյակներ շարունակ ժամանակակից Թուրքիայի շատ շրջաններում գոյություն ունեցող հելլենական կյանքի ոչնչացման հետ կապված նրա հանցագործություններին, Սալոնիկում նրա հարազատ տունը ոչ միայն պահպանվել է, այլեւ Թուրքիայի հյուպատոսական համալիրի մի մասն է:
Այն ժամանակ, երբ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն անշեղորեն առաջ է տանում Սուրբ Սոֆիայի տաճարը ՝ ուղղափառ քրիստոնեության սիրտը, որն այսօր թանգարան է, մզկիթ դարձնելու գաղափարը, Աթաթուրքի տունը պետք է վերածվի հույների ցեղասպանության թանգարանի ՝ ի հիշատակ նրա վարչակարգի կողմից ոչնչացված 1 միլիոն հույների։
Սա, իհարկե, չպետք է արձագանք լինի թանգարանը մզկիթի վերածելու Էրդողանի հավակնություններին, այլ բարոյական հրամայականը, որը պետք է հաստատվեր տասնամյակներ առաջ։
Թուրքիայի Սուրբ Սոֆիայի տաճարը մզկիթի վերածելու խելահեղ փորձը Հունաստանին հնարավորություն ընձեռեց օրինական ճանապարհով Աթաթուրքի տունը վերածել ցեղասպանության թանգարանի: Այս դեպքում Թուրքիան բարոյական իրավունք չի ունենա դատապարտելու այդ քայլը։
Ժամանակն է, որ Հունաստանի կառավարությունը համարձակ քայլ կատարի ՝ ազատելով Աթաթուրքի տունը թուրքական հյուպատոսությունից եւ նվիրելով այն հույների ցեղասպանության հիշատակին։ Ճիշտ այնպես, ինչպես Էրդողանն է ընդգծել, որ Հունաստանը չի կարող ազդել կամ մեկնաբանել Թուրքիայի ներքին որոշումները Սուրբ Սոֆիայի վերաբերյալ, այնպես էլ Թուրքիան չի կարող դա անել Հունաստանում»,- գրում է հունական պարբերականը։