Bloomberg-ը՝ ռուսական գազից ԵՄ-ի կախվածության մասին
Այս տարի Եվրամիությունը նվազեցրել է կախվածությունը ռուսական էներգակիրներից՝ արգելելով ածխի ներկրումը եւ նախապատրաստելով նավթի էմբարգո։ Սակայն մեկ ապրանքատեսակ աճում է եւ դժվար թե շուտով ԵՄ բոյկոտի ենթարկվի, գրում է Bloomberg-ը։
Հեղուկացված բնական գազի (ՀԲԳ) ներմուծումը Ռուսաստանից տարեկան աճել է մոտ 40 տոկոսով, քանի որ գնորդները փորձում են փոխարինել գազատարով կրճատվող գազի հոսքերը: Սա դառը հաբ է ԵՄ շատ երկրների համար, որոնք կոշտ պատժամիջոցներ են կիրառել Ռուսաստանի Դաշնության դեմ։ ԵՄ-ն հունվարից սեպտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում ռուսական ՀԲԳ-ի վրա ծախսել է ռեկորդային 12,5 միլիարդ եվրո՝ հինգ անգամ ավելի, քան մեկ տարի առաջ։
Ֆրանսիան եւ Բելգիան օգնել են ՌԴ-ին այս տարի դառնալ Հյուսիսարեւմտյան Եվրոպայի թիվ 2 ՀԲԳ մատակարարը, որը բավականին զիջում է ԱՄՆ-ին, բայց առաջ է Կատարից:
«Ռուսական ՀԲԳ-ն պետք է շարունակի մատակարարվել»,-ասել է Կոլումբիայի համալսարանի Գլոբալ էներգետիկ քաղաքականության կենտրոնի անդամ Անն-Սոֆի Քորբոն:
Եվրոպական երկրներից միայն Մեծ Բրիտանիան եւ Բալթյան երկրներն են դադարեցրել ռուսական ՀԲԳ գնելը։ Տարածաշրջանի գնորդները խուսափում են ռուսական նավթ գնելուց, եւ ԵՄ արգելքը ուժի մեջ կմտնի դեկտեմբերի 5-ից:
Ռուսական գազի նկատմամբ լիակատար էմբարգոն երբեք լրջորեն չի քննարկվել՝ հաշվի առնելով համաշխարհային մատակարարումների պակասը եւ հաջորդ տարի ավելի կոշտ շուկայի հնարավորությունը: Այնուամենայնիվ, ԵՄ-ն ջանքեր է գործադրել՝ այլընտրանքային աղբյուրներ գտնելու համար։ Մարտին դաշինքը խոստացել է այս տարի փոխարինել Ռուսաստանից իր ներկրվող գազի գրեթե երկու երրորդը, ընդ որում, նոր ծավալների մեծ մասը ստացվում է համաշխարհային ՀԲԳ-ից։
Ռուսական գազն այժմ կազմում է տարածաշրջանի վառելիքի մատակարարման 10 տոկոսից պակասը։
Աշխարհում ՀԲԳ-ի մատակարարումների մեծ մասը երկարաժամկետ պայմանագրերով է, ընդ որում վաճառողները հաճախ խոշոր բազմազգ կորպորացիաներ են, որոնք հիմնականում չեն վերահսկվում կառավարության կողմից:
Օրինակ, ֆրանսիական TotalEnergies SE-ն ունի 20 տոկոս բաժնետոմս Yamal ռուսական խոշորագույն արտադրական ընկերությունում: Մինչ ընկերությունը դադարեցրել է նոր ներդրումները Ռուսաստանում եւ վաճառել որոշ ակտիվներ երկրում, նա պարտավորվել է մնալ Yamal-ում՝ օգնելու ապահովել գազի մատակարարումը Եվրոպա, քանի դեռ պատժամիջոցները թույլ են տալիս: Total-ին է պատկանում նաեւ ռուսական PAO Novatek-ի 19 տոկոսը, որը վերահսկում է նախագիծը։
Պետական էներգետիկ հսկա «Գազպրոմ» ՓԲԸ-ն՝ Եվրոպա գազատարի գլխավոր մատակարարը, նույնպես սկսել է ՀԲԳ մատակարարումը տարածաշրջան։ Թեեւ Ռուսաստանի Հեռավոր Արեւելքում «Սախալին-2»-ի հսկայական նախագիծը սովորաբար բեռներ է առաքում Ասիա, Բալթիկ ծովի ռուսական ափին գտնվող նոր, ավելի փոքր օբյեկտն իր առաջին առաքումները ուղարկել է Հունաստան:
Առայժմ Եվրոպան այլ ելք չունի, քան շարունակել ռուսական ՀԲԳ գնելը։ Քանի որ սպառողները տասնամյակների ընթացքում տառապում են կյանքի ծախսերի վատթարագույն ճգնաժամից, եւ վառելիքի բարձր գները խթանում են ինֆլյացիան, էներգետիկ անվտանգությունը տարածաշրջանի կառավարությունների համար գլխավոր առաջնահերթություն է դարձել: