«Լիդիան Արմենիան» Ամուլսարի հարակից համայնքներին 930 797 ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ է վճարել
«Լիդիան Արմենիան՚ 930 797 ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ է վճարել Ամուլսարի հարակից համայնքներին: Այդ մասին ասվում է ընկերության մամուլի ծառայությունից տրամադրված հայտարարության տեքստում:
«Լիդիանի» մուտքն Ամուլսարի տարածք ապօրինի շրջափակված է 2018թ. հունիսից ի վեր: Չնայած դատարանի որոշմանը, որ պատկան մարմինները պարտավոր են վերականգնել «Լիդիանի» անխափան մուտքն Ամուլսարի տարածք, ճանապարհները շարունակում են մնալ շրջափակված: Այնուամենայնիվ, «Լիդիանը» շարունակել է իրականացնել պայմանագրային իր պարտավորությունները և կատարել է հողի վարձակալության վճարումները համայնքային բյուջեներ: Որպես թափանցիկության պարտավորություն «Լիդիանը» ամեն տարվա ավարտին հրապարակում է համայնքային բյուջեներ կատարված վճարումները:
2019թ. համայնքներին ընդհանուր վճարվել է 930 797 ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ, որից՝
Ջերմուկ/Գնդեվազ – 408 228 ԱՄՆ դոլար
Զառիթափ/Սարավան – 268 726 ԱՄՆ դոլար
Գորայք – 253 844 ԱՄՆ դոլար
2008-2019թթ. «Լիդիանը» նշված համայնքներին հողի վարձակալության դիմաց վճարել է ընդհանուր ավելի քան 6 մլն ԱՄՆ դոլար:
ՀՀ օրենսդրության համաձայն, ընկերությունը որևէ իրավունք կամ լծակ չունի վերահսկելու, թե ինչպես են ընկերության կողմից վճարված գումարները օգտագործվում տեղական համայնքների և վարչական մարմինների կողմից: Այնուամենայնիվ, համայնքի բնակիչները իրավունք ունեն իրենց համայնքներից պահանջելու հողի վարձակալության դիմաց վճարված գումարների տնօրինման վերաբերյալ թափանցիկություն և հաշվետվողականություն:
Նախկինում որոշ համայնքներ «Լիդիանից» ստացված հողի վարձակալության վճարները ուղղել են համայնքային ենթակառուցվածքների բարելավմանը: Օրինակ՝ Գորայք համայնքը ամբողջովին արդիականացրել է խմելու ջրի և կոյուղու համակարգերը: «Լիդիան Արմենիան» բավարար տեղեկատվություն չունի այն մասին, թե ինչ նպատակներով է ծախսվել համայնքային բյուջեներ վճարված ավելի քան 6 մլն ԱՄՆ դոլարը վերջին տարիների ընթացքում:
Արտագաղթը աճում է
Տարեվերջին մենք նաև ամփոփել ենք Ամուլսարի հարակից համայնքներում արտագաղթի վերաբերյալ հասանելի տվյալները: Բոլոր համայնքներում թե՛ ժամանակավոր, թե՛ մշտական արտագաղթի զգալի աճ է գրանցվել ճանապարհների ապօրինի շրջափակումից ի վեր: Թե՛ մշտական, թե՛ ժամանակավոր արտագաղթածների թիվը 2019թ-ին 2017թ-ի համեմատ աճել է 2,6 անգամ (համապատասխանաբար 390/148, 90/34): Ընդհանուր 2019թ. 390 մարդ արտագաղթել է ժամանակավոր աշխատանք գտնելու նպատակով և 90 մարդ՝ մշտական:
Տվյալները հավաքագրվել են համայնքներից՝ Ջերմուկի զբաղվածության կենտրոնից և մյուս համայնքների տեղական կառավարման մարմիններից և համայնքի ներկայացուցիչներից: Պետք է նկատի ունենալ, որ արտագաղթի տվյալները կարող են տատանվել, քանի որ մարդիկ շարունակաբար տեղաշարժվում են: Ներկայացված թվերը հիմնված են տվյալ ժամանակահատվածի համար համայնքներում հասանելի հնարավորինս ստույգ տվյալների վրա: Այնուամենայնիվ, աշխատատեղերի և բիզնես հնարավորությունների բացակայության հետևանքով արտագաղթի աճի տեմպերը ակնհայտ են՝ ներկայացված տվյալներից՚, - ասվում է հայտարարությունում:
Նշենք, որ Լիդիան Արմենիան բրիտանական Lydian International-ի դուստր ընկերությունն է: Հանքի շահագործման ժամկետը կկազմի 10 տարի եւ 4 ամիս, ընդ որում, տարեկան կտրվածքով նախատեսվում է արդյունահանել միջինը 200 հազար ունցիա ոսկի: Ամուլսարի հանքավայրը Հայաստանում մեծությամբ երկրորդ պաշարն է։ Ընկերության տեղեկատվության համաձայն՝ հանքավայրը պարունակում է շուրջ 733 կգ ոսկի ՝ տոննայում 0.78 գրամ միջին պարունակությամբ, ինչպես նաեւ 294.367 տոննա արծաթ՝ տոննայում 9.29 գրամ միջին պարունակությամբ:
Հանքավայրի գործարկումը թույլ կտա 1%- 4% ավելացնել երկրի ՀՆԱ-ն, որի 1% -ը կլինի ուղղակի ներգործություն: Պատրաստի արտադրանքը, որը գրեթե ամբողջությամբ արտահանվելու է, կկազմի մոտ 250 մլն դոլար: Արդյունքում՝ արտահանման աճի վրա ազդեցությունը գնահատվում է մոտ 10 տոկոս: