«Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչման հրամայականը» գիտագործնական համաժողովի կազմակերպիչները կոչ են անում բոլորին միասնական ճակատ ձևավորել Արցախի միջազգային ճանաչման օրակարգի շուրջ։ Այսօր հրավիրված ասուլիսի ժամանակ «Համախմբում» շարժման անդամ, հասարակական-քաղաքական գործիչ Ավետիք Չալաբյանը ներկայացրեց համաժողովի հայտարարությունը։

Նշվում է նաև, որ Արցախը երբեք չի եղել անկախ Ադրբեջանի կազմում, ավելին` Արցախի Հանրապետությունը կայացած պետություն է։ Միջազգային հանրությունը երբեք իրավաքաղաքական դիրքորոշում չի հայտնել այն մասին, թե Արցախը պետք է ներառել Ադրբեջանի կազմում։ Իսկ 2007-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներն առաջարկել են, և 2009-ին Հայաստանի ու Ադրբեջանի կողմից որպես բանակցության հիմք են ընդունվել մադրիդյան սկզբունքները։ Դրանցով, տարածքային ամբողջականության հետ միասին, որպես բանակցային հիմք հաստատվել է ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքը։

 

Հայտարարության մեջ ասվում է նաև, որ Արցախի հարցը հայության գոյութենական խնդիրներից դուրս դիտարկելն անթույլատրելի է։

 

Արցախի ճանաչման քաղաքական, դիվանագիտական մեխանիզմներն ու հնարավորությունները սպառված չեն։ Սնանկ են իշխանական քարոզչամեքենայի կողմից տարածվող այն պնդումները, թե իբր անկախությունից ի վեր 1991-ի դեկտեմբերի 21-ի Ալմա Աթայի հռչակագրով ՀՀ–ն ճանաչել է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը` Արցախը ներառելով դրա կազմում։ Նույնկերպ կեղծ ու անհիմն են այն պնդումները, թե միջազգային հանրությունն Արցախը տեսնում է Ադրբեջանի կազմում։

 

Միաժամանակ նշվում է, որ թեև Մինսկի խմբի համանախագահ պետություններն ունեն աշխարհաքաղաքական լուրջ տարաձայնություններ, այնուամենայնիվ ԼՂ կարգավորման հարցում մինչ օրս էլ պահպանում են հավասարակշռված դիրքորոշում. նրանք 44-օրյա պատերազմից հետո հայտարարել են, որ Արցախի հարցը փակված չէ։ Միջազգային դերակատարների համար ընդունելի կլինեն նաև ՀՀ կողմից ներկայացվող բանակցային պայմանները` Շուշիի և Հադրութի դեօկուպացիա, փախստականների վերադարձ, միջնորդային առկա ձևաչափի վերականգնում կամ նոր ձևաչափի ստեղծում, որոնք կչեզոքացնեն բանակցային գործընթացը նոր կապիտուլյացիոն ակտով դադարեցնելու Ադրբեջանի նկրտումները։

Բացի այդ, ըստ հայտարարության, ՀՀ-ն հնարավորություն ունի միջազգային դատական ատյաններում բազմաթիվ գործերով Ադրբեջանին պատասխանատվության կանչել կատարած ռազմական, ցեղասպան հանցագործությունների համար։ Դրանով էլ ավելի կամրապնդվի սեփական բանակցային դիրքերը։ Միաժամանակ հայկական սփյուռքն էլ չիրացված լոբբինգային մեծ հնարավորություն ունի, սակայն ՀՀ իշխանությունների ուղեգիծը զրկում է նրանց անհրաժեշտ արդյունավետությունից։