Ինչ գործունեություն է իրականացնելու ՀՀ-ում ԵՄ դիտորդական առաքելությունը. մանրամասներ
Հայաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելությունն իր աշխատանքը սկսել է հոկտեմբերի 20-ին։ Այս քայլը հետեւել է Ադրբեջանի հետ միջազգային սահմանի հայկական կողմի երկայնքով մոնիթորինգի փորձագետներ տեղակայելու ԵՄ որոշմանը: Այս մասին ասվում է ԵՄ արտաքին ծառայության հաղորդագրության մեջ, որը ներկայացնում է առաքելության հետ կապված որոշ մանրամասներ։
Առաքելությունը կիրականացնի երկու հիմնական առաջադրանք՝
1) աջակցել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ վստահության ձեւավորմանը` հետեւելով երկու կողմերի կողմից հրադադարի ռեժիմի պահպանմանը,
2) Պատերազմական իրավիճակի եւ տեղում հրադադարի իրադարձությունների վերաբերյալ կանոնավոր եւ ժամանակավոր զեկույցների միջոցով ԵՄ թիմը կհետեւի Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ սահմանային տարածքներում տիրող իրավիճակին: Դա թույլ կտա ԵՄ-ին ավելի լավ աջակցել երկու կողմերի սահմանային հանձնաժողովների աշխատանքին։
Առաքելության պատասխանատվության գոտին լինելու է Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ միջազգայնորեն ճանաչված սահմանի հայկական կողմը։
Նշվում է, որ տեղակայվելու են միայն քաղաքացիական դիտորդներ։ Առաքելության կազմում ընդգրկված են մինչեւ 40 ԵՄ քաղաքացիական մոնիտորինգի փորձագետներ, որոնք տեղակայվելու են երկու ամսվա ընթացքում։
Ինչ վերաբերում է հոկտեմբերի 14-ին Հայաստան ժամանած տեխնիկական գնահատման առաքելության դերին, ապա հաղորդվում է, որ Հայաստանում ԵՄ փորձագետների տեխնիկական գնահատման առաքելությունը մտադիր էր ճանապարհ հարթել երկրում ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայման համար։ Նրա դերը անհրաժեշտ տեղեկատվության հավաքագրումն էր, տեղում գնահատում անցկացնելը եւ համապատասխան շահագրգիռ կողմերի հետ կապ հաստատելը:
ԵՄ առաքելության արագ տեղակայումն ապահովելու համար ուղարկվել են Վրաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության (Վրաստանում EUMM) դիտորդական փորձագետներ:
Հայաստանում դիտորդական առաքելությունը կհայտնի Հայաստանի եւ Ադրբեջանի սահմանային շրջաններում ռազմական դրության եւ հրադադարի հետ կապված դեպքերի մասին։ Դա թույլ կտա ԵՄ-ին ավելի լավ աջակցել երկու կողմերի սահմանային հանձնաժողովների աշխատանքին։ ԵՄ փորձագետները նաեւ կհետեւեն երկկողմ սահմանի երկայնքով իրադարձություններին, ներառյալ մարդու իրավունքների հետ կապված իրավիճակը: Նրանք քննիչի դեր չեն ունենա։
Ինչ վերաբերում է այն հարցին, թե եզրակացություններ կանի արդյոք ԵՄ առաքելությունը այն մասին, թե որ կողմն է սկսել էսկալացիան սեպտեմբերի 13-ին, եւ կանի արդյոք առաջարկություններ հետագա էսկալացիան կանխելու համար ձեռնարկվելիք քայլերի վերաբերյալ, նշվում է, որ առաքելությունը կզեկուցի ԵՄ համապատասխան կառույցներին եւ ծառայություններին երկկողմ սահմանի երկայնքով իր դիտարկումների վերաբերյալ: Նա կամայական դեր չի ստանձնի եւ իր դիտարկումներից քաղաքական բնույթի հետեւություններ չի անի։
Նշվում է, որ ԵՄ առաքելությունը եւ ԵԱՀԿ գնահատման առաքելությունը երկու տարբեր առաքելություններ են՝ երկու տարբեր մանդատներով։ ԵՄ առաքելությունը կապ կպահի բոլոր համապատասխան միջազգային կազմակերպությունների, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ-ի հետ: ԵՄ առաքելության եւ ԵԱՀԿ ջանքերի կրկնություն չկա: