Երկրի վրա ջերմաստիճանն արդեն գերազանցում է Փարիզի կլիմայի համաձայնագրի նշագիծը. Nature Climate Change
1860-ականների կեսերից Երկրի վրա միջին ջերմաստիճանը բարձրացել է մոտ 1,7 աստիճանով, ինչը զգալիորեն ավելի է ՄԱԿ-ի ներկայիս գնահատականներից: Գիտնականների եզրակացությունները հրապարակվել են Nature Climate Change ամսագրում:
«Մեր գնահատականները գրեթե կես աստիճանով բարձր են Կլիմայի փոփոխության հարցերով միջկառավարական հանձնաժողովի կողմից վերջերս ստացված գնահատականներից: Սա շատ մեծ գերազանցում է, ինչը ցույց է տալիս, որ մենք վաղուց, դեռևս 2010-2012 թվականներին, գերազանցել ենք Փարիզի կլիմայական համաձայնագրով սահմանված 1,5 աստիճան Ցելսիուսի նշագիծը», - ասում է Արևմտյան Ավստրալիայի համալսարանի պրոֆեսոր Մալկոլմ Մաքքալոխը (Քրոուլի), ում խոսքերը մեջբերում է է ամսագրի մամուլի ծառայությունը։
Պրոֆեսոր ՄաքՔալոչը և այլ գիտնականներն ուսումնասիրել են Ceratoporella nicholsoni տեսակի երկարակյաց սպունգների կրային պատյանները, որոնք կարելի է գտնել Կարիբյան ծովի հատակի ծանծաղ շրջաններում: Գիտնականները նկատել են, որ այս հանքային «կեղևի» տարբեր շերտերում ստրոնցիումի տեսակարար կշիռը մեծապես կախված է այն ջերմաստիճանից, որում աճել են սպունգերը:
Այս գաղափարի հիման վրա գիտնականները Պուերտո Ռիկոյի և Սանտա Կրուս կղզիների ափերից հավաքել են հնագույն և համեմատաբար ժամանակակից սպունգների նմուշներ, որոշել են նրանց տարիքը և կրային կեղևների տարբեր շերտերում չափել ստրոնցիումի տեսակարար կշիռը: Սա հնարավորություն է տվելուսումնասիրել, թե ինչպես է փոխվել ջերմաստիճանը Կարիբյան ծովում 1700-ից մինչև 2020 թվականը, ինչպես նաև որոշել Երկրի միջին ջերմաստիճանը նույն ժամանակահատվածում:
Հետազոտողների կատարած վերլուծությունն անսպասելիորեն ցույց է տվել, որ Երկրի վրա միջին ջերմաստիճանն այժմ 1,7-1,71 աստիճանով բարձր է, քան 19-րդ դարի կեսերին, ինչը գրեթե կես աստիճանով բարձր է կլիմայի միջազգային համաձայնագրերում ներառված ՄԱԿ-ի փորձագետների գնահատականներից: Այս աճի մոտ 0,3 աստիճանը տեղի է ունեցել 1860-1900 թվականներին, նույնքանը՝ 20-րդ դարի առաջին կեսին, իսկ մնացած 1,1 աստիճանը՝ անցյալ դարի վերջին և 21-րդ դարի սկզբին։
Այս ամենը, ինչպես նշում են օվկիանոսագետները, հուշում է, որ մարդկությունն այլևս չի կարողանա իրականացնել Փարիզի համաձայնագրի հիմնական նպատակներից մեկը՝ գլոբալ տաքացումը պահել 1,5 աստիճան Ցելսիուսի մակարդակում։ Միևնույն ժամանակ, պրոֆեսոր ՄաքՔալոքը և այլ օվկիանոսագետներ կանխատեսում են, որ այս տասնամյակի վերջում Երկրի վրա միջին ջերմաստիճանը կբարձրանա նախաարդյունաբերական արժեքներից երկու աստիճանով: Սա ևս մեկ անգամ կասկածի տակ է դնում Փարիզի համաձայնագրի իրագործելիությունը, նշել են հետազոտողները։
ՄԱԿ-ի ներկայիս կանխատեսումների համաձայն, եթե ջերմոցային գազերի արտանետումները շարունակեն աճել ներկայիս տեմպերով, ապա այս դարի վերջին ծովի մակարդակը կբարձրանա մոտ 30-50 սմ-ով: