British Petroleum-ի հովանավորած ֆիլմում ավտոկրատ Ադրբեջանին «սպիտակեցնելու» համար մեղադրվում է BBC-ն
BBC-ն «Ադրբեջանի հրաշալիքները» ֆիլմը նկարահանել է British Petroleum-ի ֆինանսավորմամբ և երկրի սկանդալային իշխող Ալիևների ընտանիքի օգնությամբ, գրում է opendemocracy.net-ը։
Լրատվական գործակալությանը մեղադրել են ադրբեջանական բռնապետությունը «սպիտակեցնելու» համար՝ երկրի սկանդալային իշխող ընտանիքի աջակցությամբ նկարահանված ֆիլմի հեռարձակումից հետո, որը հովանավորել է բրիտանական նավթագազային British Petroleum ընկերությունը:
Օգոստոսին BBC World News-ն իր լսարանին խոստացավ, որ British Petroleum-ի կողմից հովանավորվող «Ադրբեջանի հրաշալիքները» ֆիլմի ցուցադրմամբ կներկայացնեն, թե «ինչպես է Ադրբեջանի նավթային հարստության շնորհիվ ծաղկում մայրաքաղաք Բաքուն» և «փորձում ձեռք բերել «Արևելքի Փարիզը» համբավը:
British Petroleum-ը 300.000 ֆունտ է ծախսել ֆիլմի համար, որը նկարահանել է բրիտանական SandStone Global ընկերությունը՝ հիմնադրամի և մեդիակենտրոնի աջակցությամբ, որը ղեկավարում են Ադրբեջանի իշխող Ալիևների ընտանիքի անդամները: Ֆիլմը ներկայացրել է հեռուստահաղորդավար և պատմաբան Բեթանի Հյուզը, որը SandStone-ի համահիմնադիրն է։
Ադրբեջանցի լրագրող Էմին Հուսեյնովը, որը 2015 թվականին փախել է Ադրբեջանում քաղաքական հետապնդումներից, BBC-ին մեղադրել է ֆիլմի միջոցով «բռնապետությունը սպիտակեցնելու համար»։
Հուսեյնովը, որը 2006 թվականին արժանացել էր BBC-ի մրցանակին Ադրբեջանում ժողովրդավարության կողմնակից երիտասարդ ակտիվիստների մասին վավերագրական ֆիլմի համար, openDemocracy-ին ասել է, որ BBC-ն ենթարկվել է «ամոթալի վերափոխման և խոսքի իրավունք է տվել աշխարհի ամենաարյունալի և ամենակոռումպացված ռեժիմներից մեկին»:
Նա նաև մեղադրել է BBC-ին Ադրբեջանում մարդու իրավունքների իրավիճակի լուսաբանման հարցում «պասիվ» լինելու համար և նշել Ալիևի ռեժիմի հետ British Petroleum-ի կապերի նկատմամբ վերահսկողության բացակայությունը։
BBC-ն openDemocracy-ին ասել է, որ «Ադրբեջանի հրաշալիքները» ֆիլմը «արդի հարցերի ծրագիր չէ»։
«BBC News-ի ծառայությունները լայնորեն լուսաբանել են տարածաշրջանի մեծ աշխարհաքաղաքական պատմությունը»,- ասել է գործակալության խոսնակը:
«Ֆիլմը նաև անուղղակիորեն քարոզում է Ադրբեջանի հավակնությունները Շուշիի նկատմամբ, քաղաք Լեռնային Ղարաբաղում, որը Ադրբեջանը խլել է հայկական ուժերից 2020 թվականին Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմում»,- նշում է պարբերականը: Ըստ աղբյուրի՝ Ադրբեջանն այժմ ցանկանում է British Petroleum-ի օգնությամբ իր վերահսկողության տակ անցած տարածքները վերածել «կանաչ էներգիայի գոտու»:
Իր «դարի պայմանագրով» British Petroleum-ը պաշարներով հարուստ Ադրբեջանում ամենամեծ օտարերկրյա կորպորատիվ ներդրողն է, որին մարդու իրավունքների և կլիմայի ակտիվիստները երկար ժամանակ քննադատության են ենթարկում Ալիևի իշխող վարչակարգի հետ կապերի համար՝ նրան մեղադրելով «ընտրակեղծիքների», այլախոհների ձայները լռեցնելու և Ադրբեջանի նավթագազային հարստությունից անհամաչափ օգուտներ ստանալու համար։
British Petroleum-ը openDemocracy-ին ասել է, որ նպատակ ունի աշխատել Կասպից ծովի էներգետիկ ռեսուրսների «արդյունավետ և պատասխանատու» զարգացման համար՝ ի շահ Ադրբեջանի և ընկերության:
Ընկերությունը հավելել է, որ այն զուտ զրոյական հավակնություն ունի և աշխատում է Ադրբեջանում ածխաթթուների ածխաթթվացման և վերականգնվող էներգիայի զարգացման ուղղությամբ:
«Մենք չենք աջակցում անհատներին կամ քաղաքական խմբերին որևէ երկրում»,- ասել է British Petroleum-ի խոսնակը openDemocracy-ին:
BBC World News-ը երկու մասից բաղկացած հաղորդումը հեռարձակել է օգոստոսին Միացյալ Թագավորությունից դուրս գտնվող իր հեռուստադիտողների համար: Այդ նույն շաբաթ բրիտանացի հանդիսատեսը տեսել է էներգետիկ ճգնաժամի և կենցաղային վառելիքի թանկացման մասին BBC-ի լայնածավալ լուսաբանումը:
BBC-ի «Ադրբեջանի հրաշալիքները» ֆիլմն ավելի ընդարձակ խմբագրական շարքի մի մասն է: Այն ներկայացնում է նաև Բեթանի Հյուզը, որն ուսումնասիրում է բնական, գեղարվեստական և մշակութային հետաքրքրություն ներկայացնող ոլորտներն ամբողջ աշխարհում:
BBC-ն լիցենզավորել է երկու մասից բաղկացած ծրագրի բովանդակությունը Հյուզի SandStone Global պրոդյուսերական ընկերությանը: BBC-ն խմբագրել է նյութը, սակայն հեղինակային իրավունքները մնում են SandStone-ին։ Արտադրությունը ֆինանսավորել է British Petroleum-ը:
Երկու սերիալներից յուրաքանչյուրն ամբողջ աշխարհում հեռարձակվել է հինգ անգամ օգոստոսի վերջին՝ Ադրբեջանի ճանապարհորդական գովազդներով: Այն չի հեռարձակվել Մեծ Բրիտանիայում:
SandStone Global-ի ներկայացուցիչը openDemocracy-ին ասել է, որ արտադրական ընկերությունների համար «ստանդարտ պրակտիկա» է «տեղական կազմակերպություններից» ստանալ աջակցություն տեղում ծառայությունների համար:
Բաքվի մեդիակենտրոնը լոգիստիկ աջակցություն է տրամադրել SandStone-ին, իսկ Հեյդար Ալիևի հիմնադրամն օգնել է բրիտանական ընկերությանը ստանալ նկարահանումների թույլտվություններ և մուտք գործել եզակի ժառանգության վայրեր՝ ասել է ներկայացուցիչը:
«Բեթանի Հյուզը խոսել է նաև Լեռնային Ղարաբաղի մասին, որը 1990-ականների սկզբից գտնվում էր էթնիկ հայերի վերահսկողության տակ:
Այդպես էր մինչև 2020 թվականը, երբ Ադրբեջանը սկսեց 44-օրյա պատերազմ՝ վիճելի տարածքի մի մասն իր հսկողության տակ վերցնելու համար, ինչպես վերջերս խոստովանել է ինքը՝ Իլհամ Ալիևը։ Հազարավոր մարդիկ զոհվեցին մարտերի ընթացքում, երբ հայկական ուժերը փորձեցին պաշտպանել այն»,- հավելում է աղբյուրը:
BBC-ի սերիալում ներկայացվել է մի հատված, որտեղ Բեթանի Հյուզը մեկնում է Շուշի քաղաք:
Ի դեպ, սա առաջին դեպքը չէ, երբ British Petroleum-ը համագործակցում է Հեյդար Ալիևի հիմնադրամի հետ, կամ երբ հիմնադրամը հայտնվում է BBC-ում։
Անցյալ տարի BBC StoryWorks-ը՝ BBC Global News-ի առևտրային նորությունների սեփական ստուդիան, առանձին արշավ է անցկացրել, որը կենտրոնացած էր Ադրբեջանի զբոսաշրջության վրա: