շաբաթ, ապրիլ 27
27 / 4 / 2024
Տարոն Աճեմօղլուն նախազգուշացրել է արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների տարածման տարբեր ռիսկերի մասին

Տարոն Աճեմօղլուն նախազգուշացրել է արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների տարածման տարբեր ռիսկերի մասին

Աշխարհահռչակ հայ տնտեսագետ Տարոն Աճեմօղլուն նախազգուշացրել է, որ արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների տարածումը կարող է առաջացնել տարբեր ռիսկեր, որոնք կնվազեցնեն ընդհանուր բարեկեցությունը, բացասաբար կազդեն գների մրցակցության մակարդակի, աշխատաշուկայի և ընտրության ազատության վրա:

Այնուամենայնիվ, տեխնոլոգիան ինքնին չափազանց խոստումնալից է. ռիսկերը հիմնականում կապված են դրա չկարգավորված օգտագործման հետ, գրում է kommersant.ru-ն:

«Արհեստական բանականության ոլորտում հետազոտություններն էական հետևանքներ կունենան իշխանությունների և հասարակության համար, ուստի միամտություն է հավատալ, որ չկարգավորված շուկան ինքը կընտրի լավագույն լուծումները, հատկապես, եթե հաշվի առնեք, որ այժմ միայն մի քանի խոշոր կորպորացիաների գլխավոր մենեջերներն ու առաջատար ինժեներներն են պատասխանատու այս տեխնոլոգիայի զարգացման համար», - գրում է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի տնտեսագետ Տարոն Աճեմօղլուն՝ արհեստական բանականության պոտենցիալ վնասին նվիրված հոդվածում: Առայժմ բավարար ապացույցներ չկան, որ այդ ռիսկերը կիրականացվեն, և ամեն դեպքում, արհեստական բանականության օգտագործումը մեծ հեռանկարներ ունի, մանրամասնում է հեղինակը:Այս տեխնոլոգիաներն այժմ առավել հաճախ օգտագործվում են տվյալների հետ աշխատելու, սոցիալական լրատվամիջոցներում և աշխատանքային հոսքերի ավտոմատացման համար: 

Աճեմօղլուն առանձնացնում է ռիսկերի երեք հիմնական խումբ. 

Առաջինը վերաբերում է տեղեկատվության ձեռքբերմանը և վերահսկմանը: Սպառողների մասին տեղեկատվության համակենտրոնացումը և այս տվյալների մշակումն արհեստական բանականությամբ մեծացնում է այն ռիսկը, որ կորպորացիաները կվերցնեն սպառողներից շահի մեծ մասը: Խոսքը այն մասին է, որ սպառողի մասին տեղեկատվության ամբողջականության բարձրացումը թույլ է տալիս բարձրացնել գինն այն սպառողների համար, որոնք պատրաստ են ավելի շատ վճարել, մինչդեռ ավելի վաղ կորպորացիաները ստիպված էին պահել ավելի ցածր միջին գին՝ ավելի շատ գնորդների գրավելու համար: Մրցակցությունը կարող է դառնալ ավելի անարդար, քանի որ ընկերություններից մեկը կունենա ավելի ամբողջական տվյալներ, քան մյուսը: Ավելին, արհեստական բանականության զարգացումը պոտենցիալ հնարավորություն է տալիս շահարկել քաղաքացիների կամ սպառողների վարքագիծը՝ օգտագործելով նրանց խոցելի կողմերը (այսինքն՝ ԱԲ-ն կունենա սպառողի մասին ավելի շատ տեղեկատվություն, քան ինքը՝ սպառողը):

Ռիսկերի երկրորդ խումբը վերաբերում է ազդեցությանը նոր տեխնոլոգիաների աշխատաշուկայի վրա. երբ ավտոմատացումը միայն փոխարինում է աշխատանքը, բայց չի հանգեցնում արտադրողականության բարձրացմանը, դրա ընդհանուր ազդեցությունը տնտեսության վրա բացասական կլինի՝ աշխատավարձերի նվազման ևզբաղվածների մասնաբաժնի պատճառով։

Այդ պատճառով ավտոմատացումը կարող է անբարենպաստ լինել ընդհանուր բարեկեցության առումով, բացատրում է Աճեմօղլուն:

Բացի այդ, կա պատկերացում, որ արհեստական բանականությունն աշխատակիցներին կփրկի ամենօրյա խնդիրներից, սակայն կնվազեցնի մարդկանց ինքնուրույն որոշումներ կայացնելու ունակությունը, քանի որ դրանց մեծ մասը կփոխանցվի ալգորիթմներին: 

Աշխատողների կատարողականի վերահսկումն արհեստական բանականության միջոցով կարող է չափազանց գրավիչ թվալ գործատուների համար, բայց դա կարող է հանգեցնել աշխատողների շահի նվազմանը և սոցիալական բացասական հետևանքների:

Ռիսկերի երրորդ խումբը վերաբերում է արհեստական բանականության ազդեցությանը հաղորդակցության և ժողովրդավարական գործընթացների վրա: Այս բլոկում հեղինակը ներառում է կեղծ կամ ոչ ճիշտ տեղեկատվության տարածման բացասական հետևանքները, որոնք ուժեղանում են «էխո տեսախցիկի» էֆեկտի ազդեցությամբ, երբ սոցիալական ցանցերից օգտվողները ստանում են միայն այն տեղեկատվությունը, որը հաստատում է իրենց սեփական դիրքը, ինչը բերում է կարծիքների բևեռացման: Ավտոմատացման գործընթացն ինքնին պարունակում է նաև ժողովրդավարական գործընթացների արդյունավետության նվազեցման ռիսկեր`աշխատանքի դերի նվազման և դրա հնարավորինս հեշտ փոխարինման պատճառով:

  • Կիսվել: