հինգշաբթի, մայիս 2
2 / 5 / 2024
Մարդիկ այրում են խոզաններն ու բուսական մնացորդները՝ նպաստելով հողի որակական հատկությունների կորստին. ՇՄՆ

Մարդիկ այրում են խոզաններն ու բուսական մնացորդները՝ նպաստելով հողի որակական հատկությունների կորստին. ՇՄՆ

Հրդեհները շրջակա միջավայրին, ինչպես նաև մեր երկրի կենսաբազմազանությանն ու կենսաանվտանգությանն սպառնացող թիվ մեկ մարտահրավերներից է։ Հրդեհների առաջացման պատճառները լինում են և՛ բնածին, և՛ մարդածին, սակայն վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ դրանք գլխավորապես մարդածին են և մարդկային անուշադրության կամ սխալ գործունեության արդյունք, հայտնում են Շրջակա միջավայրի նախարարությունից:

՛՛Հաճախ մարդիկ, չգիտակցելով դրա բացասական հետևանքները, գյուղատնտեսական աշխատանքներին ընդառաջ կամ հետո այրում են խոզաններն ու բուսական մնացորդները՝ ուղղակի նպաստելով շրջակա միջավայրի կարևորագույն բաղադրիչների ոչնչացմանը, մասնավորապես հողի որակական հատկությունների կորստին:

Կրակը վատթարացնում է հողի օրգանական կազմը, նվազեցնում խոնավությունը, մակերևույթային շերտը քայքայվելով վերածվում է մասնիկների, որի հետեւանքով հողը հեշտությամբ է ենթարկվում քամու և ջրի էրոզիայի:

Հնձած արտերի այրումը նպաստում է հողում եղած շատ օգտակար նյութերի քայքայմանը , այրվում է ոչ միայն հողի վերին շերտում գտնվող օրգանական եւ հանքային զանգվածը, այլ նաև բույսերին պիտանի շատ այլ սննդատարրեր՝

 Հաճախակի հրկիզումը/այրումը 38-40% կրճատում է խոնավության ներթափանցման ու պահպանման հողի կարողությունը:

 Հրկիզված/այրված տարածքներում 10-13 տարվա ընթացքում հումուսի բաղադրությունը նվազում է 11-30, իսկ հողի ընդհանուր թթվածնայնությունը` 7-25 % տոկոսով:

 Եթե հողից վերև կրակի ջերմաստիճանը 700-8000 C է, ապա հողի մակերեսին այդ ջերմաստիճանը հասնում է 350-4500 C, հողի մակերեսից 3 սմ խորության վրա` մոտ 150-3000 C, իսկ 5 սմ խորության վրա` մոտ 1000 C: Այսպիսով, հողում բնակվող կենդանի օրգանիզմների համար հողի մակերեսին կատարվող հրկիզման/այրման մահացու ջերմությունը թափանցում է 2-ից մինչև 5սմ: Ինչ վերաբերում է ջերմոցային գազերի արտանետմանը, ապա հնձած արտերի հրկիզման հետևանքով մթնոլորտ են արտանետվում զգալի քանակությամբ մեթան, ածխածնի մոնոքսիդ, ազոտային օքսիդ և ազոտի օքսիդներ (CH4, CO, N2O և NOX)՛՛,-ասված է հաղորդագրության մեջ:

  • Կիսվել: